بررسی رمان it ( آن ) نوشته استفن کینگ | از دری با عشق

امکان ندارد حرف از ادبیات وحشت شود و حرفی از استفن کینگ گفته به میان نیاید. نویسنده ای که به جرئت میتوان گفت یکی از بهترین نویسنده های حال حاضر جهان است. او بیش از 60 رمان نوشته است اما به عقیده بسیاری و صد البته خود من، بهترین اثر او، رمان it یا آن است. اثری که در صدر یکی از بهترین آثار ادبیات وحشت قرار دارد. با بررسی رمان it و این یادداشت عاشقانه، آن هم فرستاده شده از شهر دری، همراه با ویولت گیمرز باشید.

                               *ادامه این بررسی همراه با اسپویل بسیار شدید رمان it  خواهد بود*

روایت

استفن کینگ در رمان it، به سراغ روایتی غیر خطی می رود. روایتی غیر خطی که به طور کامل به شخصیت ها، اتفاقات و هر آن چیزی که در این داستان نقش مهمی دارد می پردازد. او به دل ایده می رود و تا هر آنچه دارد و ندارد را در نیاورد، بیخیال نمی شود. از سرگذشت و اتفاقی که برای بعضی از قربانی ها می افتد تا دار و دسته هنری باورز و صد البته تاریخچه دری. کینگ با این پرداخت ها سعی می کند مخاطب احساس نزدیکی بیشتری با  وقایع رمان داشته باشد و احساس کند که همین الان، در بخشی از شهر دری است و همراه باشگاه بازندگان در حال دست و پنجه نرم کردن با یک دلقک شیطانی است.

دری

دری، شهر نفرین شده و خشن داستان ما. شهری که باشگاه بازندگان در آن بدنیا آمدند. شهری که در آن قتل های بسیاری رخداد و کودکان و صد البته بزرگسالان بسیاری در آن مردند. دری در رمان it همچون موجودی زنده است. موجودی زنده و زخمی که در دل خود حوادثی بسیار پنهان و صد البته خونینی را دارد. توصیف استفن کینگ از این شهر کاری کرده است که این شهر جان بگیرد. همچنین میان پرده هایی که در مورد این شهر است باعث افزایش ارتباط مخاطب با دری و همچنین شخص دلقک، یعنی پنی وایز شده است.

میان پرده ها

در رمان آن میان پرده هایی داریم که در اصل تحقیقات مایک هانلون هستند. تحقیقات و اطلاعاتی در مورد دری و صد البته پنی وایز.در این میان پرده های که 4 بخش هستند، استفن کینگ به تاریخ دری می پردازد. تاریخ و اتفاقاتی خونین که با  پنی وایز هم ارتباط دارند. اتفاقاتی همچون آتش گرفتن کارخانه آهن سازی شهر و حوادثی دیگر که هر کدوم به خودی خود داستانی در پس داستان هستند.قلم استفن کینگ و روایت اول شخصش در این میان پرده ها، باعث شده است که این توضیحات هیچ خسته کننده نباشند و  در شناخت دری  و پنی وایز، کمک بسیاری به مخاطب بکنند.

باشگاه بازندگان

چیزی که رمان it را، یکی  از ترسناک ترین کتاب های تاریخ می کند، شخصیت منفی و هیولایش یعنی پنی وایز نیست. باشگاه بازنده ها و اعضایش است. کودکانی که نسل پس از جنگ جهانی هستند و در خاک شوم دری بدنیا آمدند. بچه هایی که هر کدوم افرادی تنها هستند و درد و مشکلی جدا را دارند. کینگ در it، به شناخت و درک کاملی از بچه ها رسیده است.

بچه هایی که در حال انتقال به نوجوانی هستند و کینگ در پرداختن به بعضی از مشکلات این دوره بسیار موفق بوده است. احساسات و مشکلاتی همچون وابستگی به دوست و تاثیرگیری از آن، حس دوست داشتن و عاشقی و صد البته استقلال طلبی. استفن کینگ هر یک از شخصیت ها را به صورت کامل می آفریند آن هم به شکلی که گاهی اوقات احساس می کنیم که سالیان سال است این بچه ها را میشناسیم.  هر یک از این بچه ها از مشکلاتی رنج می برند : 

•  بن ( از چاقی رنج می برد )
• مایک ( از سیاه پوست بودن رنج می برد )
• بیل ( از لکنت زبان رنج می برد )
• بورلی ( از دختر بودن رنج می برد )
• ادی ( از مریض بودن رنج می برد )
• ریچی ( از زبان بد موقع و همیشه بازش رنج می برد )

اما این همه مشکلات اعضا این باشگاه نیست. مشکلات بسیار دیگری هم گریبان گیر آن ها شده است که بنظر شخص نویسنده این مطلب، بخشی از آن ها به دو مورد بر میگردند.

خانواده

بعضی از مشکلات بچه ها، به خانواده شان برمیگردد. بورلی که مورد آزار جنسی پدرش قرار می گیرد، بن که مادرش در چاقی اش نقش زیادی داشته است، مایک هانلون که مشکلش با هنری باورز به مشکل پدرش با بوچ باورز برمیگردد، ریچی که خیلی از علاقش و استعداد هایش توسط پدر و مادرش سرکوب میشود و صد البته ادی کاسبراکی که مادرش حساسیت زیادی به او دارد و بیمار اش کرده است.

خاک

همه چیز به خاک بستگی دارد، هنگامی که شما گلدانی را در خاک می کارید، خاک آن نقش مهمی در رشد آن دارد و دری و باشگاه بازنده ها هم در این مورد استثنایی نمی باشد. خاک دری، شهر نفرین شده و خشن. همان طور که می دانید در بخش زمانی دوم کتاب، همه اعضا باشگاه به جز مایک هانلون تبدیل به فرد موفقی شده اند. مایک هانلونی که برعکس دیگر افراد از دری مهاجرت نکرده بود و در همان شهر مانده بود. کینگ یکی از دلایل بازندگی این چنینی بازندگان را دری می داند، خاکی که از آن بر آمده اند. خاکی که میتواند استعاره ای از آمریکا دهه 50 باشد و اعضا باشگاه بازنده ها، افرادی که در پس جنگ جهانی بدنیا آمده اند و گیر این خاک معلق و نفرین شده افتاده اند.

کودکی

کودکی جهان عجیبی دارد، جهانی که مواجهه دوباره با آن میتواند عجیب تر باشد.کودکانی با قدرت تخیل بی حدشان، ترس هایشان ساده و صد البته دل های ساده ترشان در مقابل با بزرگسالانی که آن دوران را فراموش کرده اند، درگیر کار و موارد شاید پیچیده اما مسخره از دیدگاه کودکان شده اند و قدرت تخیلیشان را در سطل آشغال انداخته اند و در آن را هم با چسب بسته اند. رمان It در بخش زمانی اول حماسه ای در ستایش کودکی و سپس گذر از آن و در بخش دوم روایتی از مواجهه دوباره با آن است. مواجهه ای ترسناک، هولناک و صد البته ناشناخته ای که بسیار آشنا بنظر می رسد.

مقابله  و تخیل

در رمان it شاهد تحول باشگاه بازنده ها هستیم. بچه هایی ( بازنده ) که برای هدفی مشخص، دست در دست یکدیگر می دهند و با هیولایی شیطانی که بازنمای ترس آن ها است می ایستند. هیولایی که تنها راه مقابله آن، اول همبستگی و سپس قدرت تخیل خودشان است. کنترل تخیل و سپس در دست گرفتن آن. کاری که بچه ها توان انجام آن را دارند و از اسلحه ای که ماشه اش بر روی سر خودشان است، به سود خودشان استفاده می کنند. آن ها این چنین هیولا را زمین گیر میکنند “و سپس 27 سال بعد با تخیلی زندانی شده و محدود شده آن را شکست میدهند “

 پنی وایز

امکان ندارد از it حرف بزنیم و به پنی وایز اشاره نکنیم. دلقکی شیطانی که به جرئت میتوان گفت یکی از بهترین شخصیت منفی های تاریخ ادبیات وحشت است. شخصیتی که هم قابلیت این را دارد که بر ذهن افراد تاثیر بگذارد و هم شکل خود را تغییر دهد و به ترس طعمه تبدیل شود. پنی وایز بازنمایی از ترس ها و مشکل های جامعه دهه 50 آمریکا است. دلقکی که به راحتی در ذهن مخاطب جا می گیرد و حالا حالا خود را از ذهن مخاطب بیرون نمی کند. اکثر شکار های پنی وایز کودکان هستند. دلیل آن واضح است. کودکانی با تخیلی وسیع و ترس هایی ساده که در مقابل آن ها تسیلم می شوند و به انکار پناه نمی برند.

فرهنگ عامه

استفن کینگ در ساخت فضای دهه 50 آمریکا به شدت موفق بوده است. it، موزه ای رنگارنگ از فرهنگ عامه دهه 50 است. موزه ای که پر شده از خواننده های راک اند رول، سینما عامه آن زمان، شخصیت های ترسناک آن روزگار، آثار ادبی و شوخی ها و جوک ها است.

 تاثیرگذاری

شخصیت پنی وایز تاثیر بسیار زیادی بر روی سینما و ادبیات وحشت گذاشته است. به طوری که آغاز شخصیت های ترسناک دلقک در سینما و ادبیات را می توان، از این کتاب دانست. همچنین جی کی رولینگ، نویسنده مشهور سری رمان هری پاتر اعلام کرده بود که شخصیت لولوخورخوره را از پنی وایز الهام گرفته است.به غیر از پنی وایز، it در روایت تاثیر بسیاری را بر روی آثار علمی تخیلی سینما و همچنین ادبیات گذاشته است. تاثیری را که میتوان در سینما بخش زیادی از آن را در سریال اتفاقات عجیب یا دارک دید و یا در ادبیات به سراغ رمان موفق مرد گچی رفت.

ترجمه

شاید عجیب باشد اما این رمان به فارسی ترجمه نشده است، آن هم در زمانی که سه ترجمه مختلف  از رمان بعد استفن کینگ موجود می باشد ( و ترجمه های مختلف و تکراری از بعضی از دیگر آثار کینگ ) اما باز هم میتوان امیدوار بود،  در یکی دو سال اخیر وضعیت ترجمه از آثار استفن کینگ بهتر شده است و می شود امیدوار بود که روزی ،رمان آن  هم ترجمه شود تا مخاطبین فارسی زبانی که انگلیسی بلد نیستند هم بتوانند بیشترین لذت ممکن را از این اثر ببرند.

برای عاشقان رمان it

اگر همچو من، از دیوانگان it باشید امکان ندارد طرفدار استفن کینگ نباشید و آثار دیگری را از او نخوانده باشید. اما در اینجا فرض می کنیم که تازه با استفن کینگ آشنا شده اید و it اولین اثری است که از او می خوانید. در این بخش از یادداشت سری میزنیم به پنج کتابی که مخصوص طرفداران it هست ( و طرفداران ادبیات وحشت ). البته باید گفت که چهار تای آن ها نوشته جناب استفن کینگ، نویسنده همین رمان است!

پیشنهاد اول، مرد گچی

مرد گچی، اولین رمان سی جی تئودور شاید نزدیک ترین پیشنهاد این لیست باشد. اثری که تاثیر بسیار زیاد و واضحی را از کینگ و خصوصا it گرفته است و حتی نظر خود کینگ را نیز جلب کرده است.استفن کینگ در مورد این کتاب می گوید:

اگر کار های مرا دوست دارید، از مرد گچی هم خوشتان خواهد آمد

این رمان همچو it، در کودکی و بزرگسالی جریان دارد و روایتی از گروهی از کودکان است که زبان اختصاصی شان یعنی مرد های گچی، آن ها را به جسدی تک تکه شده هدایت میکند. این رمان در ایران دوبار ترجمه شده است و رضا اسنکدری آذر و نرگس جلالتی ترجمه این اثر را برعهده داشته اند.

پیشنهاد دوم، موسسه 

موسسه شاید یکی از بهترین کار های کینگ نباشد، اما قطعا یکی از بهترین آثاری هست که در چند سال اخیر نوشته است. اثری که بقول خود کینگ به شدت شبیه it و آتش افروز است. این رمان روایتگر کودکی است که گروهی  والدینش را  در نیمه شب به قتل می رسانند و او را می دزدند و بی هوش می کنند. او هنگامی که به هوش می آید خود را در اتاقی شبیه به اتاق خودش میبیند، اما تفاوتی بزرگ وجود دارد. آن اتاق پنجره ای ندارد…

این رمان نیز دوبار در ایران ترجمه شده است. دفعه اول سعید جوج و بار دوم نیز توسط مهتا عافیت طلب. ( که پیشنهاد ما ترجمه مهتا عافیت طلب است )

پیشنهاد سوم، کریستین

کریستین یکی از کار های به شدت کینگی استفن کینگ است. رمانی که روایتگر پسری تنها است که ماشینی را می خرد و دل بسته او  می شود. ماشینی که بنظر میرسد شوم است و  تنها دوست او تلاش دارد که مقابل آن به ایست. استفن کینگ در این رمان از پیش پا افتاده ترین ایده ، بهترین داستان رو می سازد و کاری می کند کنار گذاشتن کتاب، کاری سخت بنظر بیاید. ماشینی شیطانی که بسیار هم ترسناک است. این رمان از منظر هایی شبیه it است که اگر آن ها را شرح بدهم، ممکن است به تجربه اثر لطمه وارد شود. متاسفانه این رمان هم به فارسی ترجمه نشده است.

پیشنهاد چهارم، سالمزلات

سالمز لات اثری است که استفن کینگ در میان دو  شاهکارش، یعنی کری و درخشش خلق کرد که خود این اثر هم کمی از شاهکار ندارد. استفن کینگ در سالمز لات، با تمام کلیشه های جذاب خون آشامی و تاثیرگیری شدید از دراکولا برام استوکر، داستانی نو  را روایت می کند. خوشبختانه این رمان توسط  سودابه تصادعیان ترجمه شده شده است و به فارسی موجود است.

پیشنهاد پنجم، کری

اولین رمان استفن کینگ، یکی از بهترین رمان هایش است. اثری که روایتگر دختری تنها است که قدرتی ذهنی دارد و در حال دست و پنجه نرم کردن با مادر متعصبش و هم کلاسی هایش است. استفن کینگ در این رمان تعصبات بسیار زیاد دینی را نقد می کند و در این میان داستانی جذاب و هولناک را روایت می کند.این رمان به عنوان اولین اثر کینگ میتواند اثر بسیار خوبی برای دوستداران رمان it باشد. تا به امروز سه اقتباس سینمایی از این رمان ساخته شده است که اولی آن یعنی، کری 1976 ساخته برایان دی پالما، به عقیده بسیاری یکی از بهترین فیلم های ترسناک تاریخ سینما است. 

این هم از یادداشتی بر رمان it ( آن ) نوشته استفن کینگ. نظر شما دوستان ویولت گیمرزی در مورد رمان it  چیست؟ آیا از اقتباس های این رمان راضی بودید؟ خوشحال میشویم اگر نظرات خود را برای ما و دیگر دوستان ویولت گیمرزی به اشتراک بگذارید.